gm. Słubice, pow. płocki, woj. mazowieckie

Wieś założona przez osadników holenderskich w 1787 r., których osadził na 30 morgach gruntu Adam Lasocki. Kolonistom nadany został wilkierz, złożony z 41 paragrafów, który precyzuje m.in. kwestię samorządności społeczności: "Sąsiedzi pozwalaią Sołtysa - wspoł dwu Ławników obrać, którzy Prawo Wieyskie i Sprawiedliwość zachować i zażywać maią, kłotnie i poszwary różne tak sąsiedzkie, iako ludzkie osądzać, osądzać i prawem dobrym przyłożyć wyiąwszy Kryminalne, a Gardłowe Sądy państwu się należą". I dalej: "Żaden Sąsiad, albo cudzy z drugim Sąsiadem w do czynienia ma, do Zwierzchności Wysokiey nie ma prędzey swaiey rzeczy podawać, niż wprzód wszystko przed Sołtysem i Ławnikami swoie rzeczy prawem zprobował, i rzeczo swoią do sądzenia podał i tam swoy Dekret od wszystkich dostał. Kto przeciw temu czyni w pięćMarki Sztrafu zapadnie przez wszystkiego w praszania". W 1798 r. powstała w niej niemiecko-ewangelicka szkoła początkowa, do której uczęszczało 22 uczniów. W 1889 r. były w niej 32 domy zamieszkane przez 292 mieszkańców. Miała powierzchnię 778 morgów ziemi pszennej. Mieszkańcy trudnili się uprawą buraków cukrowych, plantacją wierzb i wyrobem sera holenderskiego, a przede wszystkim sadownictwem (sady przynosiły wówczas przeciętnie 300 rubli rocznego dochodu na jedną osadę).

Wieś rzędowa i kolonijna położona na południe od Wiączemina Polskiego i Nowego, na zachód od szosy Wymyśle Polskie-Świniary. Oddzielona od niej głębokim rowem melioracyjnym.

Zachowana w bardzo dobrym stanie.Widoczne sztuczne nasadzenia drzew, zarówno wokół siedlisk, jak i rozłogów pól, rowy melioracyjne, plecione wierzbowe płoty, a przede wszystkim posadowione na sztucznie usypanych wzgórkach tradycyjne osady. Zagrody położone w oddaleniu od siebie (ok. 200-500 m), rozrzucone pośród pól. We wsi znajduje się najstarszy zachowany na Mazowszu budynek związany z osadnictwem holenderskim - dawny zbór mennonicki, następnie ewangelicki, powstały w 1806 r., wzmiankowany w dokumencie z 1809 r.

Nr 10 - dom drewniany zbudowany w połowie XIX w., posadowiony w centralnej części wsi, wzdłuż linii wschód-zachód, na bardzo wysokim sztucznym wzgórku (ok. 2,5 m). W odległości ok. 100 m od niego w kierunku północno-zachodnim znajduje się kolejne wzniesienie z nieistniejącym już budynkiem. Od strony południowej przy domu wydzielony jest sztachetowym płotem ogród warzywno-kwiatowy. Dom zbudowany z drewna dębowego (podwalina) i topolowego, w konstrukcji wieńcowej, z węgłami łączonymi na rybi ogon, oszalowany pionowymi deskami, nakryty wysokim dachem dwuspadowym krokwiowo-jętkowym, pokrytym papą i płytą pilśniową. Wejście do obory od strony południowej przez drzwi zamknięte łukiem odcinkowym. Wnętrze części mieszkalnej półtoratraktowe, dwuosiowe, z centralnie umieszczonym kominem i tradycyjnym systemem ogniowym z "czarną kuchnią w przyziemiu", piecem chlebowym, piecem kaflowym i ogrzewaczem.Wsieni ogrzewacz murowany z cegły.Wędzarnia w kominie. Obora jednopomieszczeniowa. Budynek zachowany w dobrym stanie (BK - Jerzy Szałygin, 1999).

Nr 15 - dom drewniany, dawny zbór mennonicki zbudowany w 1806 r. (na skrajnej wschodniej belce oczepowej umieszczony napis: "Chwała 1806 Bogu"), posadowiony w centralnej części wsi, wzdłuż linii wschód-zachód, na wysokim sztucznym wzgórku (ok. 1,5 m). Przed II wojną światową pełnił funkcję zboru ewangelickiego (jego wyposażenie przeniesione po wojnie do zboru w Wiączeminie Polskim). Naprzeciwko niego, od strony zachodniej znajduje się obórka. Od strony południowej przy domu szerokie betonowe schody prowadzące pierwotnie do sali modlitw. Gospodarstwo otoczone częściowo sztachetowym płotem. Od strony południowej przylega do niego cmentarz. Dom zbudowany z drewna sosnowego w konstrukcji wieńcowej, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami, ściany pierwotnej sali modlitw o wysokości 2,5 m stabilizowane lisicami, nakryty wysokim dachem dwuspadowym krokwiowo-jętkowym, pokrytym papą i płytą pilśniową. Wejście do sali modlitw z dwóch stronprzez sień od strony południowej lub bezpośrednio od strony wschodniej. Pierwotnie sala modlitw z sufitem sklepionym kolebkowo (obecnie rozebranym). Wnętrze części mieszkalnej pełniącej pierwotnie funkcję mieszkania nauczyciela i szkoły dwutraktowe, dwuosiowe, z centralnie umieszczonym kominem i tradycyjnym systemem ogniowym z "czarną kuchnią w przyziemiu", dwoma trzonami kuchennymi, piecem chlebowym, piecemkaflowym i ogrzewaczem.Wędzarnia w kominie. Salamodlitw jednopomieszczeniowa, pełni obecnie funkcję obory. Budynek zachowany w złym stanie, pierwotna sala modlitw przeznaczona ze względu na destrukcję do rozbiórki. Najcenniejszy obiekt związany z osadnictwem holenderskim na Mazowszu.

Nr 15 - obórka drewniana, zbudowana w 1915 r. z drewna sosnowego, w konstrukcji wieńcowej z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami, nakryta niskim (1,60 m) dachem dwuspadowym, konstrukcji krokwiowej, pokrytym płytą pilśniową. Jednopomieszczeniowa, zachowana w złym stanie.

Nr 17 - dom drewniany, zbudowany na początku XIX w., usytuowany w centralnej części wsi, stoi ok. 200 m od szosy prowadzącej do Wiączemina. Do zagrody prowadzi bita droga dojazdowa wiodąca między stawami odwadniającymi. Zbudowany z drewna dębowego (podwalina) i sosnowego, w konstrukcji wieńcowej, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami, nakryty wysokim dachem dwuspadowym, krokwiowo-jętkowym, wzmocniony krzepicami i stolcem, pokrytym płytą pilśniową i papą. Konstrukcja dachu wsparta w oborze na podciągu. Budynek pod wspólnym dachem mieści część mieszkalną i pozostałość obory. Pierwotnie była ona dłuższa, za nią usytuowana była rozebrana po II wojnie światowej stodoła konstrukcji słupowo-ryglowej oszalowanej deskami. Część mieszkalna dwutraktowa, czteroosiowa, z centralnie umieszczonym kominem i tradycyjnym systemem ogniowym złożonym z "czarnej kuchni", pieca chlebowego, dwóch trzonów kuchennych i kaflowych pieców. Do południowego szczytu domu dostawiona mieszkalna przybudówka "dla starszych", częściowo podpiwniczona z wejściem od strony wschodniej. Obora jednopomieszczeniowa. Budynek zachowany w dostatecznym stanie (BK - karty wszystkich ww. obiektów - Jerzy Szałygin, 1999).

Cmentarz - położony w centralnej części wsi, od strony południowej graniczy z dawnym zborem. Na planie prostokąta, zarośnięty krzakami, zdewastowany. Zachowało się 10 nagrobków wykonanych przeważnie z piaskowca, z inskrypcjami w języku niemieckim, pochodzącymi głównie z lat 20. i 30. XX w. Na kilku występują stłuczone medaliony ze zdjęciami zmarłych. Kilka cokołów nagrobków całkowicie zniszczonych, przewrócone żeliwne krzyże. Czytelne nagrobki, m.in.: Michaela Krügera, zmarłego 6 stycznia 1937 r., Juliana Krigera, zmarłego 24 kwietnia 1926 r. oraz rodziny Brokop: Amandy, zmarłej 11 czerwca 1881 r., Berty, zmarłej 31 października 1885 r.,Wilhelma, zmarłego 31 stycznia 1904 r.