Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska |
Katalog obiektów --> Żuławy
|
||
|
||
gm. Elbląg, pow. elbląski, woj. warmińsko - mazurskie Do 1945 roku Ellerwald Vierte Trift TK (Endersch, Schrőtter), Knűppeltrift
W okresie krzyżackim na obszarze obecnych wsi Adamowo, Kazimierzowi, Janowo, Władysławowi, Helenowo rozciągało się bagno, które po przekopaniu Kanały Jagiellońskiego Jagiellońskiego 1495 roku stopniowo zmieniało się w łąki należące do Starego Miasta. W 1563 roku rozpoczęto zagospodarowanie tych łąk poprzez parcelację na 4 równoległe groble i przyle do nich działki odzwierciedlające układ własnościowy Starego Miasta w Elblągu. Wydzielono 435 części odpowiadające każdej kamienicy w mieście. Dla zagospodarowania terenu mieszczanie sprowadzili osadników holenderskich. Zamieszkali tu mennonici należeli do gminy Ellerwald-Elbing. W 1776 r. w ellerwaldzkich wsiach zanotowano nazwiska mennonitów - Barg, von Bergen, Block, Brand, Brandy, Dircksen, Dick, Sens, Essau, von Riesen, Guenther, Harm, Hiebert, Isaac, Jantzen, Kieler, Kroacker, Loewen, Martens, Neufeldt, Penner, Rempel, Sawatsky, Thiessen, Thimm, Toews, Weis, Wieb, Wiebe, Wiele, Wiens, Wilms.. W 1921 r. mieszkało tu 736 mennonitów .W Janowie w 1820 r. pomiędzy272 mieszkańcami żyło 69 mennonitów; na pocz. XX w. wieś zajmowała obszar 582 ha i liczyła 238 mieszkańców. Układ przestrzenny wsi jednodworcza na terpach, rzędówka bagienna-zagrody zlokalizowane głownie po płd. stronie grobli. Krajobraz kulturowy zanikający, na 47 gospodarstw w 1986 istniało 31, obecnie ok. 10. Nr 5 - dom z zagrody holenderskiej w typie wzdłużnym usytuowany, po płn. stronie drogi , kalenicowo, wzniesiony na terpie w 1 ćw.. XIXw. , drewniany, zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deską imitująca boniowanie,, słupowo - ryglowym, oszalowanym pionowo szczytem, o krokwiowo - jętkowej więźbie dachowej wsparta na wysuniętym oczepie; plan dwutraktowy o traktach zbliżonych wielkością, z czarną kuchnią w trakcie płd. ujętą z 3 stron sienią oddzielająca duży "pokój rodziców" i wąski gospodarczy mieszczący schody i przejście do obory; część inwentarską i ganki rozebrane. Kerstan, s. 199 - 209; ML, t. I, s. 548 - 550; Piątkowski; Lipińska, t. III, poz. 60; AG, BF |
Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl |