Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska |
Katalog obiektów --> Żuławy
|
||
|
||
gm. Ostaszewo, pow. nowodworski, woj. pomorskie Do 1945 roku Schönsee TK ( Endersch, Schrötter) Schönschis (Gotha).
Wieś lokowana w 1334 r.przez Luthera von Braunschweig na prawie chełmiskim, z uposażeniem 60 włók. Także wówczas erygowano parafię. Kościół p.w. Św. Jerzego wzniesiono w XIVw. W 1727 r. mieszkało tu 29 rodzin holenderskich.W 1776 r. wystepują nazwiska Barckmann, Bartel, Block, Konrad, Donner, Ens, epp, Esauł, Franz, Froese, Goertz, Hamm, Harder, Hage, Jantzen, Claassen, Luttermann, Neckel, Pankratz, Penner, Peters, Regehr, Reimer, Stole, Suckau, Toews, Uranu, Voht, Wieb, Willms, Woelcke. W 1820 r. razem z Fűnfhuben (PGR Lubieszewko, Lubieszewo Pierwsze) liczyła 536 mieszkańców w tym 158 mennonitówW 1885 roku powierzchnia wsi wynosiła 1128 ha powierzchni, stało 78 domów i obok 589 katolików i ewangelików żyło 120 mennonitów. W 1936 r. mieszkały tu rodziny Bergen, Claassen, Dyck, Dück, Sens, Froese, Harder, Klaassen, Mechelburger, Neufeldt, Penner, Peters, Quiring, van Riesen, Regehr, Woelcke, Wiebe. Układ przestrzenny wsi - ulicówka. Krajobraz zachowany w dobrym stanie, czytelny układ przestrzenny z zachowanymi siedliskami, w centrum cmentarz z kościołem filialnym p.w. Św. Jerzego z XIV w. i zachowanymi 3 stelami (m.in. Abrahama Conradta, oraz 3 żeliwnymi krzyżami, 3 zagrody holenderskie w tym połączone w ciąg ryglowy spichlerz, obora i stodoła, 11 budynków drewnianych z XIXw. w tym dom podcieniowy; po wsch. i zach. stronie czytelny rozłóg pól i sieć rowów melioracyjnych. b.n. - dom z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze oddzielone wysoką ścianą ogniową rozebrane), usytuowany na kolonii w płn. części wsi, po płd. stronie lokalnej drogi, kalenicowo, dom wybudowany w 4 ćw. XIX w., drewniany, zrębowy o węgłach przesłoniętych deską imitującą pilaster toskański, na kamienno - ceglanej podmurówce, z oszalowaną pionowo ścianką kolankową i szczytem; więźba dachowa stolcowo - płatwiowa z zastrzałem, dach kryty holenderką; elewacja płn. 6 - osiowa, z wejściem na 3 osi od wsch. SGKP, t. X, s. 389; Schmid, s. 283 - 290; ML, t. IV, s. 88; Lipińska , t. III, poz. 206; AG, BF |
Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl |