Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska |
Katalog obiektów --> Żuławy
|
||
|
||
gm. Nowy Dwór Gdański, pow. nowodworski, woj. pomorskie Do 1945 roku ZeyerTK (Gotha, Endersch, Schrötter)
Wieś istniejąca jeszcze w okresie pruskim o nazwie Sura, wieś lokowana na prawie chełmińskim przez krzyżaków wchodziła w skład ziemskiego terytorium Elbląga. W 1295 wzmiankowany dzierżawca Berthold. Do czasu wybudowania mostu na pocz. 2006 r. funkcjonowała tu od średniowiecza przeprawa promowa. Kościół wybudowany został jeszcze w XIV w. zastąpiony nowym, ryglowym w 1663 r. po wsch. stronie Nogatu, na terenie obecnej wsi Bielnik. Wieś nie była objęta akcją osiedlania osadników holenderskich, była to głównie wieś rybacka oraz związana z przeprawą ale wzmiankowani byli także tutaj. W 1820 r. liczyła 589 mieszkańców, w tym 8 mennonitów, w 1868 podpisany pod petycją z Kępek kupiec J. Dyck, Układ przestrzenny wsi - ulicówka przywałowa na zach. brzegu Nogatu, z zabudową wzdłuż drogi do Marzęcina Krajobraz kulturowy wsi znajduje się w stanie dobrym, zachowało się 3 zagrody w typie wzdłużnym i 7 w typie kątowym z wymienionymi zabudowaniami gospodarczymi; 13 domów drewnianych, 5 murowanych, jeden drewniany spichlerz i jeden murowany, dwie gospody, szkoła. Niemal wszystkie historyczne budynki pochodzą z k. XIX w. lub z pocz. w. XX. Nieliczne są jeszcze współczesne budynki mieszkalne. Po zach. stronie wsi zachowany czytelny układ rowów melioracyjnych i rozłóg pól Nr 32 - zagroda holenderska w typie winkelhoff złożona z drewnianego budynku mieszkalnego, murowanej obory oraz ustawionej pod kątem stodoły usytuowana w płd. części wsi, szczytowo do wału rzeki; dom drewniany, zrębowy z węgłami przesłoniętymi deską, ze stolcowo - płatwiową więźbą dachową i wysokim, ceramicznym dachem; elewacja szczytowa 3 osiowa, szczyt 2 osiowy, elewacja boczna 5 osiowa, budynek przebudowany, usunięte zostały elementy dekoracyjne. Kerstan, 416-417; Piątkowski; Lipińska, t. III, poz. 155; Józefczyk, s. 255; AG. |
Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl |