ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
KIEZMARK
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Cedry Wielkie, pow. gdański, woj. pomorskie

Do 1945 roku, Käsemark TK (Endersch, Schrötter) Kaesemarck (Gotha).

Dawna osada słowiańska, wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1349 przez wielkiego mistrza krzyżackiego Hansa Dusemera, od 1454 roku do II Rozbioru Polski w 1793 r. własność miasta Gdańska. W 1820 r. mieszkało tu 6 mennonitów pośród 481 mieszkańców.

Układ przestrzenny wsi -w płd. części ulicówka z kościołem otoczonym cmentarzem pomiędzy ulicą a wałem Wisły, w płn. części częściowo rzędówka bagienna, częściowo ulicówka .

Wieś przedzielona nasypem drogi krajowej nr7 z wysokim nasypem na most na Wiśle. Północna część wsi z rozproszoną zabudową kolonijną zachowana szczątkowo. W części płd. krajobraz kulturowy zachowany lepiej, oprócz ryglowego kościoła parafialnego z 1727 r. otoczonego cmentarzem ze starodrzewem i ocalałymi pojedynczymi historycznymi nagrobkami we wsi znajduje się jeszcze historycznych 7 budynków drewnianych i 5 murowanych.

Nr 33 (39) - dom usytuowany po zach.. stronie drogi, naprzeciw kościoła, wzniesiony w 1844 r., na kamiennej podmurówce, drewniany, zrębowy, z przesłoniętymi węgłami, oszalowanymi pionowo szczytami, plan dwutraktowy, o szerszym trakcie wsch., z wielką izbą w narożniku płd. - wsch., czarną kuchnią pośrodku, sienią oddzielającą pomieszczenia w płn. części domu, o 6 - osiowej elewacji kalenicowej z wejściem na 3 osi od płd., elewacja szczytowa 3 - osiowa, sam szczyt 2 osiowy, w zwieńczeniu półkolisty świetlik; budynek w bardzo złym stanie.
Nr 21 - dawna gospoda usytuowana na wale Wisły, kalenicowo do drogi na wale; budynek wzniesiony ok. 1880-90, parterowy z niską ścianką kolankową, drewniany, zrębowy, oszalowany pionowo, o 5 - osiowej elewacji kalenicowej z wejściem na pośrodku, elewacja szczytowa 3 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, w dolnej części para okien ujęta po boku wąskimi zamkniętymi trójkątnie okienkami, powyżej para trójkątnie zamkniętych wąskich okienek, deski wiatrowe spięte pazurem, ostatki płatwi zaciosane, podparte wyciętym wspornikiem.
Nr 59 - dom z zagrody holenderskiej usytuowany na płn. - wsch. kolonii, po płn. stronie drogi, kalenicowo, budynki gospodarcze rozebrane; dom wzniesiony ok. poł. XIXw., drewniany, zrębowy, z przesłoniętymi węgłami, oszalowanym pionowo szczytem, o 6 - osiowej elewacji kalenicowej z wejściem na 3 osi od wsch. elewacja szczytowa 2 - osiowa, sam szczyt 3 osiowy, prostokątne okno ujęte mniejszymi, prostokątnymi okienkami. Budynek w złym stanie
Nr 49 - dom usytuowany na płn. kolonii, po wsch. stronie drogi, kalenicowo, budynek z ok. 1880r. drewniany, półtora kondygnacjowy, na wysokiej, kamiennej podmurówce, parter i facjata zrębowe z węgłami przesłoniętymi deską imitującą pilaster, część płn. otynkowana, ścianka kolankowa i szczyty słupowo ryglowe, ścianka kolankowa oszalowana poziomo, szczyty pionowo, przed wejściem drewniany ganek; więźba dachowa stolcowo kleszczowa z zastrzałem, dach ceramiczny, plan dwutraktowy, o równych traktach., czarną kuchnią pośrodku, sienią w formie litery L oddzielającą 3 pomieszczenia w płn. części domu, elewacja szczytowa 4 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, w dolnej części para prostokątnych okien ujęta wąskimi, zamkniętymi trójkątnie, prostokątnymi świetlikami, w górnej para zamkniętych trójkątnie wąskich okien; elewacja zach. 7-osiowa, z płytkim, 3 osiowym ryzalitem i wejściem pośrodku przesłoniętym gankiem o bogatej laubzekinowej dekoracji, w ściance kolankowej na osi okien parterowych niewielkie, prostokątne okienka, w facjacie para okien; zachowana bogata dekoracja architektoniczna w postaci wyciętych desek iszalowania, gzymsu, zaciosów belek, obramień okiennych oraz oryginalnej stolarki; w obejściu zachowany drewniany spichlerz - wozownia.

    
KZSwP, s. 12 - 15; Lipińska,t.3- 6; AG


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl