ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
ŁASZKA
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Sztutowo, pow. nowodworski, woj. pomorskie

Do 1945 roku Lichtkampe, Kleiner und Groser Weidenhaken (Schrötter); Laschke.

Rejon na płd. od Sztutowa w średniowieczu był częścią Zalewu Wiślanego. Systematycznie osuszany od XVI w. wchodził w skład majątku sztutowskiego - Stuthofer kampe. Dzisiejsza miejscowość Łaszka składa się z kilku części będących do 1945 roku różnymi miejscowościami: Lichtkampe przy Wiśle Królewieckiej ciągu zabudowy rozciągniętego wzdłuż płn. brzegu rzeki Łaszki - Kleiner Weidenhaken, Łaszki Mleczarni przy przeprawie przez rzekę Grosser Weidenhaken i miejscowości noszącej nazwę Łaszka

Układ przestrzenny miejscowości składa się z 6 osadniczych części dawne Lichtkampe, którą tworzyły kolonijne zagrody przy przywałowej drodze po płd. stronie Wisły Królewskiej, ulicówki przywałowej rozciągniętej wzdłuż płn. Brzegu Brene Fart noszącej we wsch. części nazwę Kleiner Weidekampe, zabudowy w części noszącej po 1945 r. nazwę Łaszka Mleczarnia - Grosser Weidekampe, ulicówki przywałowej po płn. Stronie rzeki Łaszki przechodzącej we wsch. Części w ulicówkę zabudowaną obustronnie oraz zabudowy po zach. stronie drogi rozdzielającej Łaszkę od wsi Płonina noszące do 1945 roku nazwy Norderhaken (Wydmina), Sűdenhaken

Krajobraz kulturowy zachowany we dobrym stanie, czytelny układ 18 zagród typu holenderskiego, w tym w typie kątowym, 17 domów drewnianych z XIX i pocz. XXw. Część zabudowy współczesna, obejmująca cały układ dawnej holenderskiej zagrody - .5 przykładów, w innych zachowany jedynie budynek mieszkalny. Część zabudowy przebudowana; zachowany rozłóg pól i układ rowów melioracyjnych, szczątkowo obsada zieleni.

b.n. - dom usytuowany w płn.części wsi, (Wydmina) po zach. stronie drogi, kalenicowo z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze rozebrane) wzniesiony (przebudowany) w 3 ćw. XIXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, obity papą, szczyt oszalowany pionowo; więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach ceramiczny; elewacja wsch. przebudowana, 3 osiowa, z profilowanym gzymsem; elewacja płd. 3 osiowa, szczyt dwupoziomowy, na dole 4 -osiowy, para okien ujęta mniejszymi okienkami zamkniętymi odcinkowo, wyżej półkolisty świetlik.
Nr 26 - dom usytuowany w.części wsi do 1945 r. Querhacken, nad płn.brzegiem lokalnej odnogi Łaszki po zach. stronie drogi, szczytowo z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze rozebrane) wzniesiony na pocz. XXw. drewniany, otynkowany, szczyt oszalowany pionowo; więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach pokryty dachówką zakładkową; elewacja wsch. 2 - osiowa, szczyt 1 - osiowy z laubzekinową dekoracja w zwieńczeniu, elewacja płd. 3 - osiowa, z gankiem przed wejściem pośrodku.
Nr 33 - dom usytuowany w płn. - wsch. części wsi, (do 1945 r. Goddatsch) po płd. stronie drogi, kalenicowo z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze nowe) wzniesiony (przebudowany) w 1921 r. w miejscu starszej zabudowy, do 1945 r. własność rodziny Freitag, na ceglanej podmurówce, 1,5 kondygnacjowy, drewniany, oszalowany poziomo, szczyt oszalowany pionowo; szczyt wystawki w jodełkę; więźba dachowa stolcowo - płatwiowa, dach kryty blachą, wnętrze i elewacje przebudowane, przed wejściem drewniany, przeszklony, współczesny ganek.
Nr 35 - zagroda holenderska w typie kątowym (ceglana obora przemurowana na dole z 4 ćw. XIXw. nieznacznie wyższa, stodoła rozebrana) usytuowany w przywałowej części wsi, (Grosser Weidenhaken) po płd. stronie lokalnej drogi, budynek mieszkalny wzniesiony w 3 ćw. XIXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, obity papą; szczyt oszalowany pionowo; więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach kryty trzcinową strzechą; elewacja wsch. 2 - osiowa, szczyt 2-osiowy, elewacja płn. 4 - osiowa.
Nr 36 - zagroda holenderska w typie kątowym (ceglana obora wzniesiona w l. 20 - tych XXw. nieznacznie wyższa, stodoła rozebrana) usytuowany w przywałowej części wsi, (Grosser Weidenhaken) po płd. stronie lokalnej drogi, budynek mieszkalny wzniesiony w 3 ćw. XIXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, otynkowany; szczyt oszalowany pionowo; więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach kryty trzcinową strzechą; elewacja wsch. 2 - osiowa, szczyt 2-osiowy, elewacja płn. 3 - osiowa, przebudowana.
Nr 22 - zagroda holenderska w typie kątowym (ceglana obora nowa, oddzielona ścianą ogniową, stodoła rozebrana) usytuowany w zach. części wsi po płn. stronie lokalnej drogi, budynek mieszkalny wzniesiony w 4 ćw. XIXw.lub na pocz. XXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, oszalowany poziomo, z oszalowaną pionowo ścianką kolankową i szczytem; więźba dachowa stolcowo - płatwiowa z zastrzałami, w połaci płd. dachu 2 - osiowa facjata, przed wejściem ganek, dach kryty eternitem; elewacja zach. 2 - osiowa, szczyt 4-osiowy, para okien ujęta małymiokienkami, powyżej okienko kwadratowe, elewacja płd. na parterze 3 osiowa, z wejściem przesłoniętym gankiem pośrodku, w ściance kolankowej okienka współosiowe, facjata 2-osiowa; w szczycie zach. oraz w facjacie bogata dekoracja laubzekinowa.
Nr 11 - zagroda holenderska (zabudowania gospodarcze nowe, przekraczające skalą dawny układ, z dawnej obory pozostała jedynie ściana ogniowa) usytuowany w zach. części wsi po płn. stronie lokalnej drogi, budynek mieszkalny wzniesiony w 4 ćw. XIXw.lub na pocz. XXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, oszalowany pionowo z ceramicznym dachem wspartym na ściance kolankowej, więźba dachowa stolcowo - płatwiowa z zastrzałami, przed wejściem ganek; elewacja zach.ob 1 - osiowa, szczyt 4-osiowy, para okien ujęta małymiokienkami, powyżej półkolisty świetlik, elewacja płd. na parterze 4 osiowa, z wejściem przesłoniętym gankiem na 2 osi od wsch.
Nr 1 - dom z zagrody holenderskiej w układzie kątowym (budynki gospodarcze rozebrane) usytuowany w zach. części wsi, po płn. stronie drogi, kalenicowo wzniesiony (przebudowany) w k. XIXw., na ceglanej podmurówce, zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deską imitującą boniowanie, oszalowany częściowo w leżącą jodełkę, częściowo pionowo, ścianka kolankowa i wystawka oszalowane pionowo, dawny podcień zabudowany i otynkowany; więźba dachowa krokwiowo - jętkowa, dach kryty eternitem; elewacja zach. 3 osiowa, , szczyt dwupoziomowy, na dole 4 -osiowy, para okien ujęta mniejszymi okienkami, wyżej okienko zamknięte podwójnym łukiem odcinkowym; elewacja płd. przebudowana, 5 - osiowa, z 3 - osiowym piętrowym ryzalitem utworzonym przez zamurowany podcień i wystawkę pośrodku, z podwójnym, zamkniętym odcinkowo okienkiem w szczycie; w płd. - zach. części gospodarstwa ceglany spichlerz z 1937 r. oraz brama z ustawionymi na cokołach antycznymi wazami.

    
Lipińska, t. III, poz. 164


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl