ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
MIŁORADZ
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Miłoradz, pow. malborski, woj. pomorskie

Do 1945 roku Mielenz TK (Schrötter), Mühlenz (Endersch), Mihlenz (Gotha).

Wieś istniejąca w okresie przedkrzyżackim, wzmiankowana w 1282 jako Miloradesdorf, lokowana przez komtura von Orseln w 1321r. na prawie chełmińskim. W 1820 roku wieś liczyła 298 mieszkańców, w tym 21 mennonitów, w l. 60 - tcy XIXw.wies liczyła 136 włók i 4 morgi obszaru, 495 mieszkańców, 26 mennonitów, stało 43 domy

Układ przestrzenny wsi - owalnica w osi wsch. - zach. o rozbudowanej sieci lokalnych dróg. W kierunku zach. prowadziły drogi do Mątowów Wielkich i Małych oraz koloni położonych na płn. - zach. od Miłoradza, w kierunku wsch. do Kraśniewa i Pogorzałej Wsi, wieś przecinała prostopadła droga w kierunku Kłosowa i Starej Kościelnicy. W centrum wsi usytuowany jest kościół otoczony cmentarzem, zabudowa lokowała się po płn. i płd. stronie obwiedniach ulic, we wsch. i zach. krańcu wsi, po płd. stronie wykształciły się dwa duże gospodarstwa.

Krajobraz kulturowy wsi zachowany w znacznej części, zachowana tradycyjna lokalizacja zabudowy, gotycki kościół parafialny p.w. Św. Michała Archanioła z drewnianą dzwonnicą. Pośród historycznej zabudowy najciekawszymi są 3 drewniane budynki mieszkalne nr 3, nr 26 i dom podcieniowy nr 23, ok. 10 ceglanych budynków mieszkalnych i towarzyszące im gospodarcze z pocz. XXw., oraz pozostałość dawnego majątku w zach. części złożona z klasycystycznego dworu z ok. poł. XIX w. i omurowanej, lecz zachowującej dawny kształt długiej stodoły. Na cmentarzu zachowała się częściowo zieleń obwiednia im nieliczne stare nagrobki. Po płn. i płd. stronie wsi widoczny jest historyczny rozłóg pól.

Nr 23 (25/27) - dom podcieniowy wybudowany w 2 ćw. XIX w. usytuowany w zach. części wsi, po płd. stronie drogi obwiedniej, kalenicowo, wzniesiony w konstrukcji zrębowej z przesłoniętymi węgłami, ryglowymi szczytami oszalowanymi pionowo oraz podcieniem pośrodku płn. elewacji wspartym na 6 słupach, wtórnie przebudowanym na przeszkloną werandę o wystawce ryglowej z ceglanym, otynkowanym wypełnieniem, budynek w części przebudowany.
Nr 28 - budynek wzniesiony w k. XIX w. drewniany, zrębowy o przesłoniętych węgłach, oszalowanych szczytach nakryty wysokim, dwuspadowym dachem ceramicznym z głównym wejściem pośrodku 5 - osiowej elewacji frontowej.
stodoła z dawnego majątku w zach. części wsi, o konstrukcji słupowej, ściany częściowo ryglowe, oszalowane, częściowo wtórnie wymurowane, o wysokim dwuspadowym dachu. Budynek jest jednym z nielicznych, zachowanych obiektów tego typu, o 4 boiskach i 5 parach obustronnych zapoli.

    
SGKP, t.V, s. 338; Schmid, s.172 - 179, AG IV, Lipińska, t. III, poz. 144.


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl