gm. Lichnowy Wielkie, pow. malborski, woj. pomorskie

Wieś lokowana w 1399 r. lub 1410, zasiedlona ponownie w XVII w. jko cześć wsi Lichnowy Wielkie; w 1776 r. wymieniono nazwiska mennonitów: Ens, Esauł, Harder, Claassen, Sawatski, Wiens, Woelcke. W 1820 r. liczyła 208 mieszkańców w tym 50 mennonitów, w 1869 r. wieś liczyła 245 mieszkańców, w tym 51 mennonitów, stały 20 domy w 1936 r. mieszkało tu ich 36 na 277 mieszkańców. W 1800 roku wybudowany został drewniany Dom Modlitwy, dla mieszkańców okolicznych wsi Parczewa, Boręt, Dąbrowy, Listwa, Wielkich i Małych Lichnów, Parszewa, Nowej Cerkwi i Gniazdowa.

Układ przestrzenny wsi - ulicówka w osi płn. - płd. na drodze prowadzącej z Lichnów Wiekich do Ostaszewa, z obustronną zabudową; większe gospodarstwa usytuowane były po stronie zach. wsch. - zach. Na płn. od wsi, po wsch. stronie drogi pojedyncze zabudowania kolonijne oraz cmentarz mennonicki.

W krajobraz kulturowy zachowany częściowo, czytelny układ siedlisk, oraz rozłogi pól cmentarz mennonickim silnie zdewastowany, bethhaus zniszczony po 1945 r. We wsi i na koloniach zachowanych kilka budynków drewnianych oraz zagroda holenderska w typie kreutzhoff a także dom podcieniowy. Drogi obsadzone starodrzewem lipy dębu, jesionu i kasztanowca, który w obrębie wsi jest drzewem przeważającym.

b.n. - zagroda holenderska w typie krzyżowym usytuowana na kolonii płn. złożona z drewnianego domu, oraz współczesnych budynków obory i stodoły powtarzających dawny układ.
Nr 22 - budynek z 3-4 ćw. XIX w. usytuowany w płd. części wsi, po zach. stronie drogi, kalenicowo, parterowy, ze ścianką kolankową, drewniany, zbudowany został w konstrukcji zrębowej, o węgłach przesłoniętych, ścianka kolankowa i szczyty ryglowe, oszalowane pionowo, z drewnianym gankiem na 2-4 osi od płn. osłaniającym wejście na osi siedmioosiowej elewacji.
Nr 25 - budynek wzniesiony w 4 ćw. XIXw., usytuowany po płn. stronie lokalnej drogi prowadzącej w kierunku wsch., kalenicowo, po płn. stronie pozostałości zabudowań gospodarskich. Dom parterowy, ze ścianką kolankową oraz piętrowym, płytkim ryzalitem z wgłębnym gankiem na piętrze pośrodku elewacji płd., drewniany, wzniesiony został w konstrukcji mieszanej, na parterze zrębowy z ostatkami, nadwieszona ścianka kolankowa i szczyty o konstrukcji sumikowo - łątkowa i zrębowa z ostatkami o bogatej dekoracji obrabiającej okna, ganek na piętrze, deski wiatrowe, z zachowanymi płycinowo - ramowymi drzwiami i okiennicami w większości zachowanych 10-polowych okien.
Nr 36 - dom podcieniowy usytuowany na koloni w płn. części wsi, na terpie,. wybudowany w 1811 r., przebudowany w 4 ćw. XIXw.; drewniany, zrębowy, o węgłąch przesłoniętych deską imitującą pilaster, o ryglowej ściance kolankowej, szczytach i wystawce od zach. wypełnionych żółtą cegła, wystawka wsparta na 6 toskańskich kolumnach i ryglowych ściankach, więźba dachowa stolcowo - płatwiowa z zastrzałem; dach kryty kwadratowym łupkiem, częściowo blachą; budynek wzniesiony na planie dwutraktowym, o szerszym trakcie zach., z wielką izbą w płd. zach. narożniku, czarną kuchnią większości w trakcie wielkiej izby, rozdzielnymi, prostokątnymi sieniami oddzielającymią część płn., obecnie wnętrze przebudowane; elewacja szczytowa płd. 4 - osiowa, szczyt 4 osiowy,: - para okien ujęta świetlikami, wyżej półkolisty świetlik; elewacja zach. 7 - osiowa, symetryczna, z wejściem pośrodku i 2 - osiową wystawa z podcieniem na 3 środkowych osiach; zachowany detal architektoniczny, częściowo stolarka okiena i drzwiowa.
Cmentarz mennonicki położony po wsch. stronie drogi do Nowej Cerkwi, na płn. od wsi, silnie zdewastowany, układ całkowicie zatarty, starodrzew wycięty, nagrobki zniszczone, po istniejącym na nim do 1945 r. domu modlitwy nie pozostał żaden ślad.