ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
PRĘGOWO
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie

Do 1945 roku Prangenau TK (Schrötter), Prangau - (Gotha, Endersch)

Wieś lokowana w 1350 r. przez wielkiego mistrza Heinricha Tusmera, w średniowieczu zostałą zbudowana kaplica p.w. Św. Mikołaja rozebrana w XVIIw., w 1768 r. postawiono ryglowy kościół ewangelicki. W 1776 r. wymienione zostały nazwiska mennonitów von Bargen, Andres, Dircksen, Gerbrand, Hoewner, Holtzrichter, Kliewer; w 1820 roku wieś liczyła 188 mieszkańców, w tym 54 mennonitów, W 1869 r. powierzchnia wsi wynosiła 68 włók i 21mórg, liczyła 303 mieszkańców, w tym 43 mennonitów, stało 30 domów

Układ przestrzenny wsi - częściowo ulicówka jednostronna przy drodze Nowy Staw - Nowa Cerkiew z 4 gospodarstwami po płn. stronie drogi.

Krajobraz kulturowy wsi w zachowany częściowo, czytelny układ przestrzenny, i siedliska; nie zachowa się kościół ewangelicki; zabudowę historyczną tworzą ob. 4 drewniane domy z XIXw. oraz budynki ceglane z k. XIXw. i 1 ćw. XXw., i budynki gospodarcze, niektóre dekorowane emblematami związanymi z symboliką religijną; na koloniach widoczne układy zagród w typie holenderskim lecz z nowymi budynkami; zachowany rozłóg pól oraz siec rozów melioracyjnych.

Nr 61 - dom usytuowany w zach. części wsi, po płn. stroie, kalenicowo, na ceglanych fundamentach, drewniany, zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deską, ze ścianką kolankową i szczytami oszalowanymi pionowo, ze stolcowo - płatwiową więźbą dachową i ceramicznym dachu.
Elewacja zach. 4 osiowa, szczyt 4 osioway, para okien ujeta małymi okienkami zamkniętymi trójkątnie, powyżej niskie, prostokątne okienko; elewacja płd. 7 osiowa, symetryczna z wejściem przesłoniętym - osiowym gankiem pośrodku; budynek o bogatej dekoracji laubzekinowej umieszczonej w obramieniu okien, zwieńczeniach szczytów, wspornikach płatwi;
W obejściu zachowany budynek gospodarczy - pełniącymi funkcję obory i spichlerza - wozowni, ceglany, o bogatym ceglanym detalu architektonicznym; na elewacji płd.. plakiety z motywem sześcioramiennej gwiazdy.

    
SGKP, t. IX, s 29; Schmid, s.254-236, Lipińska,t.3- 200 AG IV, BF


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl