gm. Nowy Dwór Gdański, pow. nowodworski, woj. pomorskie
Do 1945 roku Walldorf , Neustädterwald, Pletzendorf, Peterhagenfeld TK (Endersch, Schrötter)
Wieś wydzielona w k. XXw. częściowo z zach. kolonii Gozdawy i zach. gospodarstw Powaliny, częściowo ze wsch. gospodarstw wsi Piotrowa, Układ przestrzenny wsi - jednodworcza na terpach po obu stronach drogi prowadzącej w kierunku płn. od szosy Marzęcino - Nowy Dwór Gdański, oraz po płn. stronie tej drogi. Krajobraz kulturowy wsi tworzą : czytelny układ terpów, rowów melioracyjnych i rozłóg pól. Zachowanych ok. 12 - 14 zagród w typie holenderskim, z ok. 8 drewnianymi domami, częściowo omurowanymi. W kilku gospodarstwach budynki wymienione na współczesne, zachowując tradycyjny układ. w gospodarstwie nr 44 zachowany niewielki park,
Dom z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze częściowo rozebrane) usytuowany w płn. części wsi, po wsch. stronie lokalnej drogi, szczytowo, wzniesiony ok. poł. XIXw., na ceglanych fundamentach, drewniany, zrębowy, o węgłach przesłoniętych deską imitującą pilaster toskański, szczytem oszalowanym pionowo, z krokwiowo - jętkową więźbą dachową i dachem krytym trzciną, łatanym blachą, z oknem powiekowym w połaci płd.; elewacja zach. 3 - osiowa, szczyt 1 - osiowy; elewacja wsch. 3osiowa z wejściem przesłoniętym gankiem na osi od płn. Nr 18 - dom z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze przebudowane) usytuowany w zach. czesi wsi, po płn. stronie drogi Marzęcino - Nowy Dwór Gdański, kalenicowo, wzniesiony w 2. poł. XIXw., na ceglanych fundamentach, drewniany, zrębowy, o węgłach przesłoniętych deską imitującą pilaster toskański, szczytem oszalowanym pionowo, ze stolcowo - płatwiową więźbą dachową i dachem krytym blachą; wnętrza i elewacje przebudowane; elewacja płd.. ob. 2 - osiowa, szczyt 1 - osiowy; elewacja zach. 3 osiowa. Nr 44 - zagroda holenderska w typie pierwotnie kątowym, potem wzdłużnym, usytuowana na kolonii w płd. - zach. części wsi o osi wsch. - zach. z domem od zach., obora oddzielona ścianą ogniowa z l. 30 - tych XXw., stodoła po przebudowie postawiona oddzielnie. Budynek mieszkalny z 3 ćw. XIXw. na wysokich, ceglanych drewniany, parterowy, ze ścianką kolankową, zrębowy, oszalowany w dolnej części, w szczycie i ściance kolankowej pionowo, w partii okien poziomo, z węgłami przesłoniętymi dekoracyjnie wyciętą deską; o stolcowo - płatwiowej, z zastrzałem więźbie dachowej i eternitowym pokryciem dachu, elewacja szczytowa 4 - osiowa, szczyt 4 - osiowy - para okien ujęta prostokątnymi, zamkniętymi odcinkowo świetlikami, powyżej podwojona forma świetlika; elewacja płn. 6 osiowa,ze współczesnym gankiem na 3 osiach wsch.; ścianka kolankowa o 3 nie współosiowych oknach. Nr 43 - dom z zagrody holenderskiej (budynki gospodarcze częściowo rozebrane) na kolonii w płd. - zach. części wsi o osi wsch. - zach. z domem od zach., po wsch. stronie lokalnej drogi, szczytowo, wzniesiony ok. poł. XIXw., na ceglanych fundamentach, drewniany, zrębowy, częściowo otynkowany ze szczytem oszalowanym pionowo, z krokwiowo - jętkową więźbą dachową i dachem krytym dachówką holenderką, elewacja zach. 3 - osiowa, szczyt 4 - osiowy osiowy - para okien ujęta prostokątnymi, świetlikami, powyżej prostokątny świetlik; elewacja płd. 4osiowa z wejściem od wsch. Nr 38 - zagroda holenderska w typie wzdłużnym usytuowana na teroie na kolonii w płd. części wsi o osi płn. - płd.. z domem od płd., budynki gospodarcze wyższe, przemurowane z zachowaną wewnętrzną konstrukcją; budynek mieszkalny z 2 - 3 ćw. XIXw. drewniany, zrębowy z węgłami przesłoniętymi deską wyciętą w łuk partyjski, niska ścianka kolankowa i szczyt oszalowany pionowo, więźba dachowa stolcowo - płatwiowa, dach kryty eternitem; elewacja szczytowa zmieniona, ob. 2 - osiowa, szczyt 3 osiowy, szerokie okno ujęte wąskimi świetlikami, powyżej świetlik półkolisty; elewacja wsch. 5 - osiowa, z wejściem na 2 osi od płn.
SGKP, t. XI, s. 241; Schmid, s.1-7, Stankiewicz, s. 539, Lipińska, t. III, poz. 228.
|