Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska |
Katalog obiektów --> Żuławy
|
||
|
||
gm. Elbląg, pow. elbląski, woj. warmińsko - mazurskie Do 1945 roku Ellerwald Erste Trift TK (Endersch, Schrőtter), Herretrift.
W okresie krzyżackim na obszarze obecnych wsi Adamowo, Kazimierzowi, Janowo, Władysławowi, Helenowo rozciągało się bagno, które po przekopaniu Kanały Jagiellońskiego Jagiellońskiego 1495 roku stopniowo zmieniało się w łąki należące do Starego Miasta. W 1563 roku rozpoczęto zagospodarowanie tych łąk poprzez parcelację na 4 równoległe groble i przyle do nich działki odzwierciedlające układ własnościowy Starego Miasta w Elblągu. Wydzielono 435 części odpowiadające każdej kamienicy w mieście. Dla zagospodarowania terenu mieszczanie sprowadzili osadników holenderskich. Zamieszkali tu mennonici należeli do gminy Ellerwald-Elbing. W 1776 r. w ellerwaldzkich wsiach zanotowano nazwiska mennonitów - Barg, von Bergen, Block, Brand, Brandy, Dircksen, Dick, Sens, Essau, von Riesen, Guenther, Harm, Hiebert, Isaac, Jantzen, Kieler, Kroacker, Loewen, Martens, Neufeldt, Penner, Rempel, Sawatsky, Thiessen, Thimm, Toews, Weis, Wieb, Wiebe, Wiele, Wiens, Wilms.. W 1921 r. mieszkało tu 736 mennonitów .We Władysławowie w 1820 r. pomiędzy 168 mieszkańcami żyło 70 mennonitów; na pocz. XX w. wieś zajmowała obszar 588 ha i liczyła 280 mieszkańców. Układ przestrzenny wsi rzędówka bagienna- Krajobraz kulturowy zanikający, na 17 gospodarstw w 1986 istniało 9, zachowany czytelny rozłóg pól, sieć rowów melioracyjnych z obsadą starodrzewem wierzby Nr 7 - zagroda holenderska w typie wzdłużnym usytuowana, po płd. stronie drogi , kalenicowo; budynek mieszkalny wzniesiony w 1 poł. XIXw., przebudowany w 1892 r., do 1945 r. własność Hermana Nikla, drewniany, zrębowy, om węgłach przesłoniętych deską imitująca pilaster toskański, na kamiennych fundamentach, o drewnianej, stolcowo - płatwiowej więźbie dachowej wspartej na oczepie i belkach stropowych; ze zrębową facjatą w połaci płn. , oszalowanych pionowo szczytach; plan dwutraktowy o nierównych traktach, z przedzieloną wtórnie wielką izbą w płn. - zach. narożniku, z czarną kuchnią w trakcie wielkiej izby, z rozdzielnymi sieniami - kwadratową główną i prostokątną gospodarczą, z tunelem do obory rozdzielającym dwa pomieszczenia; elewacja szczytowa 3 - osiowa, szczyt 4 - osiowy, para szerokich okien ujęta dwoma mniejszymi, zamkniętymi odcinkowo, powyżej małe okienko zamknięte odcinkowo; elewacja frontowa 7 osiowa z wejściem pomiędzy wąskimi oknami na 4 osi płn., w połaci dachu facjata, niegdyś z płytkim balkonem, z trzema okienkami zamkniętymi odcinkowo w szczycie; bogaty detal architektoniczny - obramienia okien, wsporniki płatwi, zaciosane ostatki płatwi i belek stropowych, wyciętych końcówkach desek oszalowania, cebulastm zakopceniem pazdura; budynki obory i stodoły rozebrane. Kerstan, s. 199 - 209; ML, t. I, s. 548 - 550; AG IV, BF, Lipińska, t. III, poz. 73 |
Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl |