ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Ziemia Kwidzyńska
Bronisławowo
Poprzednia miejscowość Previous village
Mapa powiatu

gm. Sadlinki, pow. kwidzyński, woj. pomorskie

(Do 1945 roku Schinkenberg)

Wieś wymieniana w pocz. XVI w., wchodziła w skład dóbr biskupich. Od 1575 r. miejscowość związana z menonitami, którzy osadzeni zostali na prawie dziedzicznej dzierżawy. Po sekularyzacji Prus wieś ta weszła w skład Prus Książęcych. W 1659 r. przeszła na własność tajnego radcy elektora Ulryka Dobrzeńskiego, pozostając w rękach tej rodziny do 1719 r. W latach 1701-1711 powrócono do dzierżawy długoterminowej, co spowodowane było zniszczeniami wojny północnej i powodziami. W 1885 r. wieś liczyła 690 ha z 529 mieszkańcami. Wchodziła w skład powiatu kwidzyńskiego Rejencji Kwidzyńskiej.

Wieś o układzie regularnej rzędówki usytuowana na prawym brzegu Wisły, w południowej części niziny kwidzyńskiej, ok. 6 km na południe od Kwidzyna.

Krajobraz kulturowy zachowany w bardzo dobrym stanie. Układ siedlisk, pól oraz kanałów odwadniających dzielących pola właściwie niezmieniony od XIX w.

Do zabytków wsi należą dwie zagrody drewniane: nr 10 z 1847 r. oraz nr 28 z 1830 r. Poza tym zachowana jest znaczna liczba drewnianych budynków gospodarczych - przede wszystkim suszarni tytoniu oraz stodół z 1 poł. XX.

Nr 10 -zagroda zbudowana w 1847 r. Usytuowana w południowo-wschodniej części wsi. W jej skład wchodzi: dom mieszkalny (o cechach klasycystycznych), stodoła, współczesna obora oraz suszarnia tytoniu. Dom mieszkalny usytuowany ścianą wzdłużną do głównej drogi. Pomiędzy nimi ogród kwietny. Za domem, prostopadle do drogi usytuowana stodoła. Suszarnia tytoniu ustawiona równolegle do stodoły. Po drugiej stronie domu współczesny budynek gospodarczy. Dom mieszkalny niepołączony z częścią gospodarczą, na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony, parterowy z użytkowym poddaszem; nakryty dachem dwuspadowym. Układ przestrzenno-funkcjonalny dwutraktowy z wejściem w ścianie północnej, wschodniej i zachodniej. Zbudowany na podmurówce kamienno-ceglanej, drewniany w konstrukcji wieńcowej, częściowo otynkowany. Dach pokryty dachówką ceramiczną. Stolarka okienna drewniana, ościeżnicowa z krzyżem okiennym; okiennice drewniane ramowo-płycinowe o nierównych płycinach; stolarka drzwiowa drewniana ramowo-płycinowa. W nadprożu drzwi wejściowych inskrypcja: „… BH Martin Willert BM/…1847 ..18ten…” Stodoła i suszarnia tytoniu w konstrukcji drewnianej szkieletowej, odeskowanej.



Nr 28 - zagroda zbudowana w 1830 r. Usytuowana w północno-zachodniej części wsi, ścianą wzdłużną do głównej drogi. Zagroda składa się z części mieszkalnej i gospodarczej tworzącej układ zespolony liniowy. Budynek na rzucie prostokąta, dwutraktowy z wejściem w ścianie wschodniej i zachodniej. Układ przestrzenno – funkcjonalny dwutraktowy. Część mieszkalna częściowo podpiwniczona, parterowa z użytkowym poddaszem, nakryta dachem dwuspadowym. Zbudowana na podmurówce kamienno-ceglanej, drewniana w konstrukcji wieńcowej, częściowo murowana z cegły. Wiązary dachowe wtórne, drewniane jętkowe. Dach pokryty eternitem. Część gospodarcza wtórna, murowana z cegły. Stolarka okienna drewniana ościeżnicowa ze słupkiem, stolarka drzwiowa drewniana ramowo-płycinowa. W nadprożu drzwi wejściowych inskrypcja: „Anno 1830 den 13 ten Juli…” Stan zachowania dobry.

    
R. Flans, Das ehemalige Amt Marienwerder, insonderheit die Amts-Niederung, „Zeitschrift des Historischen Vereins für Reg.-Bez. Marienwerder“ H. 35, 1897, s. 7; M. Kerner-Żuralska, Materiały do dziejów osadnictwa Pomezanii [w:] „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, nr 2, 1964, s. 166; A. Lemański, W. Odyniec, J. Powierski, Dzieje wsi [w:] Kwidzyn. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982, s. 240.


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl