ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Ziemia Kwidzyńska
Mątowskie Pastwiska
Poprzednia miejscowość Previous village
Mapa powiatu

gm. Ryjewo, pow. kwidzyński, woj. pomorskie

(Do 1945 roku Montauerweide)

W XVII w. pastwiska na terenie dzisiejszej wsi dzierżawione były przez gburów z Mątowa Wielkiego na Żuławach Malborskich. Ok. poł. XVIII w. starościna sztumska Tekla Bielińska wydzierżawiła ten teren menonitom na prawie emfiteuzy. W momencie przejęcia władzy przez prusaków we wsi znajdowało się 43 mieszkańców na 18 włókach. W 1868 r. we wsi znajdowało się 88 budynków, 48 domów z 342 mieszkańcami, w tym 66 katolikami i 176 ewangelikami. Wieś należała do parafii katolickiej Postolin, ewangelickiej Klecewko, szkoła znajdował się na miejscu. W1928 r. utworzono gminę której podlegały Szkaradowo Wielkie i Szlacheckie.

Wieś o układzie rzędówki z rozproszonym układem siedlisk, położona na prawym brzegu Wisły, w północnej części niziny kwidzyńskiej, ok. 20 km na północ od Kwidzyna.

Krajobraz kulturowy zachowany w stanie dobrym.

We wsi znajduje się najcenniejszy zabytek związany z osadnictwem olęderskim: zagroda nr 4 z 1779 r. W poł. XX w. istniała również drewniana zagroda nr 18 z 1800 r.

Nr 4 -zagroda usytuowana jest w południowo-zachodniej części wsi, ok. 100 m od głównej drogi. W skład założenia pierwotnie wchodziła zagroda miesząca pod jednym dachem część mieszkalną, gospodarczą i stodołę w kształcie litery L z 1779 r. oraz dom dla robotników rolnych z 1827 r. Zagroda ustawiona była ścianą wzdłużną części mieszkalnej oraz ścianą szczytową stodoły do drogi. Po stronie południowej dom dla robotników, ustawiony również ścianą wzdłużną do drogi. Zagroda częściowo podpiwniczona, parterowa z użytkowym poddaszem, nakryta dachem dwuspadowym; dach stodoły również dwuspadowy ustawiony pod kątem prostym do głównej kalenicy. Do elewacji szczytowej południowej części mieszkalnej dostawiona dwuizbowa przybudówka dla starków, nakryta daszkiem dwuspadowym. Zbudowany na podmurówce kamienno-ceglanej drewniany w konstrukcji wieńcowej, część gospodarcza murowana z cegły, stodoła drewniana w konstrukcji szkieletowej. Dach pokryty eternitem. Dom dla robotników częściowo podpiwniczony, parterowy z użytkowym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym. Zbudowany na podmurówce kamienno-ceglanej, drewniany w konstrukcji wieńcowej, dach pokryty dachówką ceramiczną. Stolarka okienna całkowicie wymieniona, drewniana zespolona. Stolarka drzwiowa drewniana ramowo-płycinowa opierzana romboidalnie. W nadprożu zagrody zachowana inskrypcja: Anno 1779 AVBH I HRBM. Obecnie w skład założenia wchodzi jedynie część mieszkalna zagrody zespolonej kątowej.

    
SGKP, t. 6, s. 684; H. Wiebe, Das Siedlunkswerk niederländischer Mennoniten im Weichseltal zwischen Fordon und Weissenberg bis zum Ausgang des 18.Jahrhunderts, Marburg 1952, s. 40, 42; J. Stankiewicz, Zabytki budownictwa i architektury na Żuławach, „Rocznik Gdański”, t. 15-16, 1956–1957, s. 534; E. Wernicke, Kreis Marienwerder. Aus der Geschichte des Landkreises bis zum 19. Jahrhundert, Hamburg 1979, s. 210. http://kwidzynopedia.pl/index.php/M%C4%85towskie_Pastwiska


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl