Wyjaśnienia

Poszczególne hasła dotyczące konkretnych obiektów składają się z następujących części:

Nazwa miejscowości

Zasadniczo jest to nazwa miejscowości w brzmieniu, w jakim odnotowuje ją Spis miejscowości w Polsce bądź w jakim występuje ona na powszechnie dostępnej topograficznej mapie Wojskowych Zakładów Kartograficznych w skali 1:200 000. W nielicznych przypadkach, gdy mamy do czynienia z nazwą miejscowości nie funkcjonującą współcześnie bądź na skutek zmiany nazwy lub włączenia jej do granic administracyjnych innej (np. Kępa Zawadowska - obecnie w granicach Warszawy), zabytki ujęte zostaną pod tradycyjną nazwą miejscowości (czy części miejscowości). Wówczas w katalogu podane zostanie, w skład jakiej miejscowości dawna wieś wchodzi.

Przy każdej miejscowości wymieniona zostanie właściwa dla niej przynależność administracyjna według stanu z chwili oddawania wydawnictwa do druku (gmina, powiat, województwo).

Nazwy historyczne

Przy obecnej nazwie miejscowości znajduje się również zmieniające się nazewnictwo danej wsi w ujęciu historycznym, głównie z wykorzystaniem źródeł od końca XVIII w. Starano się odnotować wszystkie nazwy, jakimi określana była dana wieś czy osada. W przypadku gdy nazwa wsi na przestrzeni wieków nie uległa zmianie, podano moment jej pierwszego wystąpienia. Przyjęto jako obowiązującą dla określenia momentu występowania datę opracowania, a nie wydania mapy. Przy niektórych wsiach, jako źródło pojawienia się nazwy miejscowości podany jest Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.

Lokalizacja na mapie

Obok nazwy miejscowości umieszczony został wycinek historycznej mapy, ukazujący daną miejscowość pod tradycyjną nazwą lub, w przypadku gdy wieś jeszcze nie istniała, miejsce gdzie została później założona. Dla uproszczenia został on wybrany z jednej z dwóch map: Topograficznej Karty Królestwa Polskiego, czyli tzw. Mapy Kwatermistrzostwa lub Mapy Wojciecha Chrzanowskiego.

Nie udało się ustalić dokładnego położenia wsi Szczawinek, zasiedlonej przez Holendrów równolegle z Baranowem, Jaktorowem i Kaskami.

Opis

Opis, który następuje po określeniu miejscowości, zasadniczo składa się z:

- krótkiej historii miejscowości;

- usytuowania i opisu wsi;

- stanu zachowania krajobrazu kulturowego;

- prezentacji zachowanych obiektów związanych z osadnictwem - budynków (ogólne informacje historyczne o obiekcie, usytuowanie, konstrukcja i materiał, rozplanowanie, struktura przestrzenna i bryła, stan zachowania obiektów) oraz cmentarzy;

- posiadanej informacji o obiektach nieistniejących.

W przypadku wykorzystania przy sporządzeniu opisu obiektów informacji pochodzących z tzw. białych kart (podstawowej dokumentacji architektonicznej obiektu) podane zostaną: typ karty (BK-biała karta, ZK-zielona karta), imię i nazwisko autora oraz data wykonania;

- wykazu archiwaliów i bibliografii dotyczącej hasła.

Plany

Opis wybranych obiektów uzupełniony zostanie planami - w skali 1:100 - prezentującymi plan sytuacyjny, rzadziej rzut przyziemia lub przekrój.

Fotografie

Z konieczności, ze względu na dużą liczbę obiektów, serwis fotograficzny został ograniczony do zdjęć najcenniejszych i najbardziej reprezentatywnych zabudowań, ukazujących dany obiekt w możliwie najbardziej charakterystycznym ujęciu, pozwalającym na jego bezproblemowe zidentyfikowanie. W przypadku występowania kilku obiektów w jednej wsi dokonana została prezentacja najciekawszych.

Wykorzystano zarówno fotografie wykonane podczas objazdów terenowych w 2003 r., jak i wcześniejszych.