gm. Stegna, pow. nowodworski, woj. pomorskie

Wieś lokowana w 1342 r. przez wielkiego mistrza Ludolfa Königa na prawie chełmińskim o obszarze 54 włók. W 1565 wraz ze wsiami Żuławki i Nowa Kościelnica wydzierżawiona została Reinholdowi Krockow a w 1590 Simonowi Bahr, który założył w płd. części majątek, Te trzy wsi tworzyły domenę wielkości 175 włók i 8 mórg. Mennonici obecni od 1570 r. przez pierwszy okres część gminy "Wielkiej Żuławy" z Gdańska lub Elbląga, od 1726 częsciowo samodzielna, od 1740 niezależna, z własnym "starszym" od 1809 r., od 1830 r. używana nazwa gminy - Żuławki - Niedźwiedzica (Fűrstenwerder - Bärwalde)

Układ przestrzenny wsi - ulicowo - placowa w osi pł. - płd. z cmentarzem i kościołem w centrum, z cmentarzem mennonickim i Domem Modlitwy w części płn.

Krajobraz kulturowy zachowany częściowo, czytelny układ przestrzenny z kościołem otoczonym czynnym cmentarzem w centrum, lapidarium na dawnym cmentarzu mennonickim w części płn., w latach 80 - tych na 10 dawnych siedlisk, 5 zachowało historyczną zabudowę i stan ten utrzymuje się do dzisiaj - widoczne pozostałości 3 zagród holenderskich, 7 drewnianych domów z XIXw. zachowany rozłóg pól i układ rowów melioracyjnych

Nr 13 - zagroda holenderska zapewne w typie kątowym usytuowana w płn. części wsi, po zach. stronie drogi, szczytowo: dom niższy od ceglanej, 2 kondygnacjowej, XX wiecznej obory, wybudowany w 1825 drewniany, na obetonowanej podmurówce, zrębowy, oszalowany dołem pionowo, wyżej poziomo, z oszalowanym pionowo szczytem; dach kryty eternitem; elewacja wsch. 3 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, w dolnej części 2 - osiowy, powyżej niewielkie, kwadratowe okienko; elewacja płd. 7 osiowa, z wejściem na 4 osi, o bogato dekorowanych drzwiach wejściowych; wnętrze częściowo przebudowane, stodoła rozebrana.
Nr 16 - dom z zagrody w typie holenderskim zapewne w typie wzdłużnym o wspólnym dachu z oborą, (stodoła rozebrana, obora skrócona i przebudowana) usytuowany w środkowej części wsi na obszarze między drogami, kalenicowo, wybudowany ok. 3 ćw. XIXw. na ceglanej podmurówce, zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deską imitującą pilaster toskański, oszalowany pionowo, z oszalowanym pionowo szczytem; dach kryty dachówką holenderką; elewacja wsch. zach. domu 4 - osiowa z wejściem na 2 osi,; elewacja płd. przebudowana, obecnie z jednym oknem, szczyt 3 - osiowy - okno ujęte dwoma, zamkniętymi trójbocznie świetlikami.
Nr 19 - zagroda holenderska zapewne w typie wzdłużnym usytuowana w płd. części wsi, po zach. stronie drogi, szczytowo: dom niższy od ceglanej, 2 kondygnacjowej, XX wiecznej obory, złożony z dwóch części - wybudowanej w 1794 r.. oraz dostawionego prostopadle budynku z 4 ćw. XIXw., zachowanego w połowie i przebudowanego; budynek starszy drewniany, na obetonowanej podmurówce, zrębowy, oszalowany dołem pionowo, wyżej poziomo, z oszalowanym pionowo szczytem; dach kryty blachodachówką; elewacja wsch. 3 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, w dolnej części 3 - osiowy, z oknem ujętym wąskimi świetlikami, powyżej niewielkie okienko zamknięte łukiem wklęsło - wypukłym; elewacja płd. 7 osiowa, z wejściem na 4 osi, o bogato dekorowanych drzwiach wejściowych; wnętrze częściowo przebudowane, stodoła rozebrana.
W płd. - wsch. narożniku spichlerz - wozownia, kalenicowo do drogi wzniesiony na pocz. XIXw., drewniany, o konstrukcji słupowo - ramowej, oszalowany pionowo, o dwuspadowym dachu pokrytym dachówką holenderką.
Cmentarz mennonicki usytuowany w płn. części wsi, po zach. stronie drogi prowadzącej na pola, założony na prostokątnej parceli, 4 kwaterowy; w płn. wsch. narożniku kamienne fundamenty zboru, na pozostałych ekspozycja nagrobków, nagrobków nagrobków.in. z nazwiskami Petera Jantzen z 1850r. Marie Enk, Dyck.
Dawny kościół mennonicki zbudowany został w 1768 r. odbudowany w 1829 r., spłonął w 1990 r. drewniany, zrębowy, o węgłach przesłoniętych deską imitującą boniowanie, szczyty ryglowe, oszalowane pionowo; więźba dachowa stolcowo - płatwiowa, dach kryty holenderką; kościół wzniesiony był na planie prostokąta, wnętrze przedzielały dwa rzędy słupów z zawieszonymi od zach. płn. i wsch. emporami; część pod emporą wsch. zabudowana, z 3 pomieszczeniami; elewacja płd. 7 osiowa, z dwuskrzydłowymi drzwiami i okienkami nad nimi na 4 i 6 osi od wsch., pomiędzy drzwiami 2 wielkie okna, na 1-2 i 7 osi niskie okienka w dwóch poziomach; elewacja wsch. na dole 4 osiowa, z wejściem na 2 osi od płd., wyżej 2 okna, w szczycie 2 okna; elewacja zach. 3 - osiowa, 2 - poziomowa.