gm. Bodzanów, pow. płocki, woj. mazowieckie
(Białe Brzegi od: Iwini Las - Mapa Gilly-Crona - 1796, Białobrzegi Hol. - Mapa Kwatermistrzostwa - 1830)
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1319 r. Wieś zasiedlona przez osadników
holenderskich w końcu XVIII w. W 1900 r. miała 7 domów i 62 mieszkańców, gospodarujących na 102 morgach ziemi.
Wieś rzędowa usytuowana
po północnej stronie koryta
Wisły, na południe od szosy
prowadzącej z Zakroczymia
do Płocka, pomiędzy drogą
a wałem wiślanym z zabudową
rozlokowaną w dwóch liniach
obejmujących od północy i południa starorzecze Wisły.
Krajobraz kulturowy wsi
rzędowej zachowany w dobrym
stanie, z licznymi nasadzeniami,
rowami melioracyjnymi,
rozłogami pól, sztucznie usypanymi wzgórkami, na których zachowało się
pięć tradycyjnych siedlisk z domami.
Nr 24 - dom drewniany
zbudowany w końcu XIX w.
Budynek usytuowany w linii
wschód-zachód na sztucznie
usypanym wzniesieniu, po
północnej stronie drogi. W całości wykonany z drewna sosnowego,
konstrukcji wieńcowej,
z węgłami łączonymi na
rybi ogon, z ostatkami. Dach
krokwiowo-stolcowy wysoki,
pokryty słomą, dwuspadowy.
Wejście do budynku od strony
południowej. Wnętrze dwutraktowe, trzyosiowe. Stan zachowania obiektu
dobry.
Nr 26 - dom drewniany, zbudowany ok. 1880 r., usytuowany wzdłuż linii
wschód zachód, częścią mieszkalną zwrócony ku wschodowi, na sztucznie usypanym
wzniesieniu. Zbudowany
z drewna topolowego i sosnowego,
ściany konstrukcji wieńcowej,
z węgłami łączonymi
na rybi ogon z ostatkami, bielone.
Nakryte wysokim dachem
dwuspadowym, krokwiowo-jętkowym, wzmocnionym
stolcem, pokrytym eternitem.
Część mieszkalna dwutraktowa,
czteroosiowa, z centralnie
umieszczonym tradycyjnym
systemem ogniowym złożonym z szerokiego komina z "czarną kuchnią" w przyziemiu,
piecem chlebowym, ogrzewaczem, dwoma trzonami kuchennymi i piecem
kaflowym. Obora nieużytkowana, ścianki wewnętrzne zdemontowane. Zachowany
jedynie podciąg, wsparty na trzech słupach, biegnący wzdłuż obory.
Pierwotnie budynek był dłuższy o dostawioną do obory stodołę wykonaną w konstrukcji
słupowo-ryglowej oszalowanej deskami (rozebraną w 1991 r.). Budynek
użytkowany jako dom letniskowy, zachowany w dobrym stanie.
Nr 34 - dom drewniany (dawna szkoła), zbudowany ok. 1909 r., usytuowany
w linii wschód-zachód na sztucznie usypanym wzniesieniu, po północnej stronie
drogi, pierwotnie pełnił funkcję szkoły, sali modlitwy (?),
obecnie spełnia funkcję mieszkalną. W całości wykonany
z drewna sosnowego, konstrukcji wieńcowej, z węgłami łączonymi na rybi ogon, z ostatkami.
Dach krokwiowo-stolcowy wysoki, pokryty eternitem,
dwuspadowy. Wejście do budynku od strony południowej
poprzez ganek dostawiony w narożniku południowo-wschodnim oraz centralnie
umieszczone dwuskrzydłowe drzwi. Wnętrze dwutraktowe. Stan zachowania
obiektu dobry.
Nr 35 - dom drewniany, zbudowany ok. 1912 r. Budynek pierwotnie mieścił
pod wspólnym dachem część mieszkalną i gospodarczą, która na skutek zawalenia się ścian i dachu została
rozebrana. Zwrócony częścią
mieszkalną ku wschodowi,
z dobudówką gospodarczą od
strony zachodniej stoi w linii
wschód-zachód, po północnej
stronie drogi.Wykonany z drewna
sosnowego, konstrukcji
wieńcowej, z węgłami łączonymi
na rybi ogon. Dach krokwiowo-jętkowy, dwuspadowy,
niski (wtórny - pierwotna
konstrukcja dachu rozebrana).
Sień od strony południowej. Układ wnętrz dwutraktowy, półtoraosiowy.
Budynek zachowany w dostatecznym stanie.
Nr 37 - dom drewniany, zbudowany w 1889 r., zwrócony częścią mieszkalną
ku wschodowi, stoi w linii wschód-zachód, po północnej stronie drogi, w oddaleniu
od niej (ok. 50 m). Otoczony sztachetowym płotem. Wykonany z drewna sosnowego,
konstrukcji wieńcowej, z węgłami łączonymi na rybi ogon. Całość nakryta
dwuspadowym dachem krokwiowo-stolcowym, wspartym na ścianie kolankowej,
pokrytym blachą. Układ
wnętrza części mieszkalnej
dwutraktowy, trzyosiowy, z centralnie
umieszczonym tradycyjnym
systemem ogniowym
(ogrzewacze, kuchnia kaflowa,
piece kaflowe, piec chlebowy).
Obora ze środkowym
przejściem, po którego bokach
wydzielono boksy dla
zwierząt. Budynek zachowany
w dobrym stanie.
SGKP, t. XV, 1900, s. 125.
|