ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Żuławy
WĘGLE - ŻUKOWO
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Markusy, pow. elbląski, woj. warmińsko - mazurskie

Do 1945 roku Wengeln, Reichhorst TK (Endersch, Schrőtter).

Wieś Węgle założona została w 1557 r. przez osadników holenderskich, wieś Żukowo w 1631 r. obecnie jedna wieś. W 1776 r. wymieniony były rodziny Albrecht, Dau, Ens,Friesen, Froes,Froesen, Funck, Goertzen, Harms, Jantzen, Lambert, Pauls, Quiring. W XIXw. wzmiankowani Peter Paulus, Dawid Kuapp, Melchior Dau, Kornelius Froese W 1820 r. wieś liczyła 95 mieszkańców, w tym 64 mennonitów.

Układ przestrzenny wsi jednodworcza na terpach. we wsch. części Żukowa szeregówka przywałowa.

Krajobraz kulturowy zanikający, na 30 gospodarstw w 1986 istniało 11; Obecnie niemal w całkowitym zaniku, zachowane pojedyncze, przebudowane gospodarstwa przy wale jeziora Druzno oraz na koloniach; czytelny rozłóg pól, sieć rowów melioracyjnych, widoczne terpy; cmentarz mennonickim silnie zdewastowany

Nr 10 dom z zagrody holenderskiej w typie kątowym , usytuowany na płd. od drogo Węgle Żurawiec, na kolonii wzniesiony w k. XVIII w. do 1845 r. własność Dawida Kuappa zwanego Grundstarken, pierwotnie dom podcieniowy, drewniany, zrębowy, z wtórnie wymurowaną ścianą wsch. otynkowany, z oszalowanym szczytem, na obetonowanych fundamentach, o drewnianej, stolcowo - dwujętkowej więźbie dachowej; plan dwutraktowy, z wielką izbą w płd zach. narożniku, z czarną kuchnią, w trakcie wielkiej izby, z dwoma pokojami rozdzielonymi tunelem do obory i schodami na poddasze po płn. stronie przegrodzone wtórnie sieni; elewacja szczytowa 3 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, na dole para zbliżonych do kwadratu okien ujęta rombowymi świetlikami, wyżej okno, elewacja frontowa 6 osiowa z wejściem na 3 osi od płn. Obora i stodoły rozebrane.
Nr 14 dom z zagrody holenderskiej w typie wzdłużnym , usytuowany w płn. części wsi Żukowo, przy wale jeziora Drużno, kalenicowo,i wzniesiony w 1 nćw. XIX, zrębowy, z węgłami przesłoniętymi deską, otynkowany, z oszalowanym szczytem, na ceglanych fundamentach, o drewnianej, krokwiowo - dwujętkowej więźbie dachowej; plan dwutraktowy, z szerszym traktem zach., z wielką izbą w płd zach. narożniku, z czarną kuchnią, w trakcie wielkiej izby, z dwoma rozdzielnymi sieniami w kształcei lietry L; elewacja szczytowa 2 - osiowa, szczyt jednoosiowy, elewacja frontowa 5 osiowa z wejściem na 2 osi od płn pomiędzywąskimi okienkami, z oknem powiekowym w połaci dachu.
Nr 15 - dom z zagrody holenderskiej w typie kątowym , usytuowany przy wale jeziora Drużno, kalenicowo, postawiony w k. XVIII w. do 1845 r. własność A. Kunger, drewniany, zrębowy, otynkowany, z oszalowanym szczytem, na kamienno - ceglanych fundamentach, o drewnianej, krokwiowo - dwujętkowej więźbie dachowej, z wysokim dachem dwuspadowym o oknach połaciowych po każdej stronie; plan dwutraktowy, szerszym traktem zach., z wielką izbą w płn. - zach. narożniku, z czarną kuchnią, w trakcie wielkiej izby, z dwudzielną sienią oddzielającą część gospodarczą; elewacja szczytowa 3 - osiowa, szczyt dwupoziomowy, na dole 2 - osiowy, wyżej jednoosiowy, elewacja frontowa 5 osiowa z wejściem na 2 osi od płd. Obora i stodoły rozebrane.
Spichlerz - wozownia usytuowany w zach. części gospodarstwa, słupowo - ramowy, oszalowany pionowo, w szczycie para szerokich wierzei wjazdowych przedzielona schodami na poddasze, w szczycie na dole para okien, powżej półkolisty świetlik.
Cmentarz mennonicki usytuowany na kwadratowej parceli otoczonej rowami melioracyjnym, po płd. stronie drogi Węgle - Żurawiec; drzewa obwiednie zachowane tylko w szpalerze płd., aleja głowna wycięta, nagrobki połamane i rozkradzione, zachowane fragmenty tumb, wsporników w formie pni drzew, betonowy krzyż grobu wojennego oraz jeden słup bramy wjazdowej

    
Lipińska, t.III, poz. 132, 137; AG, BF.


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl