Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska |
Katalog obiektów --> Ziemia Kwidzyńska
|
||
|
||
gm. Ryjewo, pow. kwidzyński, woj. pomorskie (Do 1945 roku Schweingrube, Tragheimerweide, Zwanzigerweide)
W granicach obecnej miejscowości istniały trzy osady: Schweingrube, Tragheimerweide i Zwanzigerweide. W okresie od XVI do XVIII w. wchodziły w skład starostwa sztumskiego województwa malborskiego, w okresie pruskim natomiast podlegała powiatowi sztumskiemu Rejencji Kwidzyńskiej. Wszystkie one połączone zostały w jeden organizm wiejski w 1928 r. Osada Schweingrube - w 1740 r. Michał Bieliński, starosta sztumski nadał menonitom 5 włók ziemi. W 1758 r. Tekla Bielińska, wydzierżawiła część ziemi na 30 lat osadnikom: Heinrich Nickel, Gils Ewert oraz Hans i Henrich Ewart. Ok. 1760 r. powstała również karczma Krug Schweingrube (w XIX w. weszła w skład wsi Schweingrube). W 1770 r. Franciszek Bieliński odnowił kontrakt na 30 lat z osadnikami: Hans Markwart, Abraham Zels, Henrich Pauls, Peter Peters, Franz Gerz, Abraham Penner. Osada Tragheimerweide - w 1664 r. wymieniane jako pastwiska dzierżawione przez gburów z Tragamina. W 1713 osiedliło się tu 9 menonitów. W 1744 r. osada całkowicie zasiedlona była przez menonitów. Osada Zwanzigerweide - wymieniana w 1765 r. kiedy to Tekla Bielińska wydzierżawiła ten teren menonitom na 30 lat. W 1892 r. wieś została połączona z Tragheimerweide. W miejscowości Barcice znajdowała się gmina menonicka. Początkowo utożsamiana z Schweingrube, od ok. 1820 r. z Tragheimerweide. W latach 1892-1929 używana była nazwa Zwanzigerweide. W 1728 r. biskup chełmiński zezwolił na postawienie domu modlitwy. Drugi murowany postawiono w 1866 r. Niestety nie zachował się do dnia dzisiejszego. W latach 50. XX w. istniały we wsi zabytkowe budynki: zagroda nr 2 z 1844 r., nr 14 z 1859 r., nr 34 z 1787 r., nr 35 z 1874 r. oraz nr 103 z 2 poł. XVIII w. Wieś usytuowana na prawym brzegu Wisły, w północnej części niziny kwidzyńskiej, ok. 10 km na południowy-zachód od Sztumu. Wieś złożona z trzech niezależnych osad o formach rzędówek oraz układzie nieregularnym. Krajobraz kulturowy zachowany w dobrym stanie. Układ siedlisk, pól oraz rowów odwadniających i zadrzewień przekształcony nieznacznie. Do dnia dzisiejszego zachowały się dwie drewniane zagrody: nr 16 z k. XIX w. oraz nr 20 z 1856 r. Zachowane dwa cmentarze, jeden przy wjeździe do wsi na sztucznym wzniesieniu. Drugi cmentarz położony w lesie. B. Schmid, Die Bau–und Kunstdenkmäler der Prowinz Westpreussen, Bd. 3, H. 13, Kreis Stuhm, Danzig 1909,s. 325; Opis królewszczyzn w województwach chełmińskim, pomorskim i malborskim w roku 1664, wyd. J. Paczkowski, Fontes 32, TNT, Toruń 1938, s. 142; H. Wiebe, Das Siedlunkswerk niederländischer Mennoniten im Weichseltal zwischen Fordon und Weissenberg bis zum Ausgang des 18. Jahrhunderts, Marburg 1952, s. 40; J. Stankiewicz, Zabytki budownictwa i architektury na Żuławach, „Rocznik Gdański”, t. 15-16, Gdańsk 1956–1957, s. 527. |
Start | Wprowadzenie | Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl |