ENGLISH VERSION



Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska
Katalog obiektów --> Mazowsze
KĘPA KAROLIŃSKA
Poprzednia miejscowość Previous village
Objaśnienia
Mapa powiatu

gm. Iłów, pow. sochaczewski, woj. mazowieckie

(Karolina Kempe - Mapa Gilly - 1803, Pomokno dezerta vel Kępa Karolińska - Tabella 1827, Karolina - Mapa Kwatermistrzostwa - 1830)

Koloniści osadzeni przez Stanisława Zabłockiego, cześnika ziemi gostynińskiej w 1789 r. na czterech włókach ziemi. Kontrakt zawarty na lat 40 podpisali: Peter Fryc, Jakub Gertz, Bogusław Wolman, Paweł Wicław, Adam Krynik i Janusz Wicław.

Wieś rzędowa z zabudową położoną w bezpośredniej bliskości Wisły, po jej południowej stronie, na wysokości wsi Piotrkówek. Pierwotnie położona była za niskim wałem przeciwpowodziowym usypanym przez osadników. Obecnie biegnie nim droga asfaltowa i polna droga ze Słubic do Życka. Po wybudowaniu w okresie po II wojnie światowej wysokiego wału przeciwpowodziowego położonego bliżej rzeki większość z tradycyjnej zabudowa została rozebrana, a mieszkańcy wysiedleni poza wał. Niemniej zachowało się kilka domów holenderskich stanowiących przykłady miejscowej zabudowy.

Tradycyjny - holenderski krajobraz osady zachowany w bardzo dobrym stanie - widoczne sztuczne nasadzenia, zagrody posadowione na sztucznie usypanych wzgórkach oraz kanały odwadniające, a także stawy gromadzące nadmiar przesiąkającej pod wałem wody (również tej opadowej). Wiele z zachowanych stawów stanowi pozostałość po zalaniu obszaru będącego skutkiem przerwania wału przeciwpowodziowego w 1982 r. Do siedlisk prowadzą drogi dojazdowe ulokowane na trytwach-nasypach wyniesionych ponad teren. Przeważająca część zabudowy współczesna. Tradycyjne holenderskie domy usytuowane wzdłuż linii wschód-zachód, częścią mieszkalną ku wschodowi.

Nr 3 - dom zbudowany w 1935 r., mieszczący pod wspólnym dachem część mieszkalną, oborę i stodołę. Posadowiony w bliskości wału przeciwpowodziowego, oddzielony od niego dwoma stawami. Gospodarstwo ogrodzone plecionymi wierzbowymi płotami. Konstrukcja ścian budynku drewniana (topola, sosna), wieńcowa, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami oraz słupowo-ryglowa (stodoła) obita papą i szalowana deskami. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa, wzmocniona krzepicami. ściany średniej wysokości (2,20 m) nakryte wysokim dachem dwuspadowym (3,80 m), pokrytym papą i płytą pilśniową. Wnętrze części mieszkalnej dwutraktowe, dwuosiowe, z szerokim kominem umieszczonym centralnie, rozdzielającym sień, kuchnię i dwa pokoje. W przyziemiu komina tzw. czarna kuchnia. Budynek zachowany w dostatecznym stanie (BK - Jerzy Szałygin, 1999).

Nr 5 - dom zbudowany w 1818 r., mieszczący pierwotnie pod wspólnym dachem część mieszkalną i oborę, usytuowany jest w linii północ-południe. Obecnie część gospodarcza rozebrana. Posadowiony w bliskości wału przeciwpowodziowego, oddzielony od niego stawem. Gospodarstwo ogrodzone plecionymi wierzbowymi płotami. Konstrukcja ścian budynku murowana z cegły spojonej zaprawą wapienną, obustronnie otynkowana. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa (dwie pary jętek), wzmocniona krzepicami. Budynek o łącznej wysokości 7,80 m, nakryty wysokim dachem dwuspadowym pokrytym eternitem. Do szczytu północnego dostawiona murowana przybudówka nakryta daszkiem pulpitowym. Wnętrze dwutraktowe, pięcioosiowe, z kominem umieszczonym asymetrycznie. Budynek zachowany w dostatecznym stanie (BK - Jerzy Szałygin, 1999).

Nr 9 - dom zbudowany w 1908 r., mieszczący pierwotnie pod wspólnym dachem część mieszkalną, oborę i stodołę. Stodoła i część obory widocznej na fotografii z 1992 r. obecnie rozebrane, obora nakryta obniżonym dachem. Posadowiony w bliskości wału przeciwpowodziowego. Gospodarstwo nieogrodzone. Konstrukcja ścian budynku drewniana (topola, sosna i dąb) wieńcowa, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami oraz słupowo-ryglowa (stodoła) obita papą i szalowanymi deskami. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa, wzmocniona krzepicami. ściany średniej wysokości, nakryte wysokim dachem dwuspadowym (łączna wysokość 6, 35 m) pokrytym papą i płytą pilśniową. Dach nad częścią gospodarczą niższy, przerobiony na skutek zawalenia się pierwotnego. Wnętrze części mieszkalnej dwutraktowe, trzyosiowe, z szerokim kominem umieszczonym centralnie, rozdzielającym sień, kuchnię i dwa pokoje. System ogniowy ceglany i kaflowy. W przyziemiu komina tzw. czarna kuchnia. Część mieszkalna zachowana w dostatecznym stanie, gospodarcza w złym (BK - Jerzy Szałygin, 1999).

Nr 12 - dom zbudowany ok. 1819 r., mieszczący pod wspólnym dachem część mieszkalną, oborę i stodołę. Posadowiony w bliskości wału przeciwpowodziowego. Obok jego szczytu wschodniego betonowa droga prowadząca do wału. Gospodarstwo nieogrodzone. Konstrukcja ścian budynku drewniana (topola, dąb) wieńcowa, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami oraz słupowo-ryglowa, wzmocniona mieczami i zastrzałami (stodoła) szalowanymi deskami. Stodoła jednoklepiskowa, jednosąsiekowa. ściany nie malowane, w kolorze naturalnego drewna, bale uszczelniane na tzw. berliński szpunt. Więźba dachowa krokwiowo-jętkowa (dwie pary jętek), wzmocniona krzepicami. ściany wysokie (2,40 m), nakryte wysokim dachem dwuspadowym (4 m), pokrytym żytnią słomą. Wnętrze części mieszkalnej dwutraktowe, dwuosiowe, z szerokim kominem umieszczonym centralnie, rozdzielającym sień, kuchnię i dwa pokoje. Budynek zachowany w dobrym stanie, nie użytkowany (BK - Jerzy Szałygin, 1994).

Nr 15 - dom zbudowany ok. 1840 r., mieszczący pod wspólnym dachem część mieszkalną i oborę (wybudowaną na miejsce starej, zburzonej ok. 1960 r.). Posadowiony w bliskości wału przeciwpowodziowego. Gospodarstwo ogrodzone płotami sztachetowymi oraz plecionymi wierzbowymi. Konstrukcja ścian budynku drewniana (sosna i dąb) wieńcowa, z węgłami łączonymi na rybi ogon z ostatkami oraz murowana z cegły na zaprawie cementowo-wapiennej (obora). ściany bielone wapnem. Więźba dachowa topolowa, krokwiowo-jętkowa, wzmocniona krzepicami. ściany średniej wysokości (2,20 m), nakryte wysokim dachem dwuspadowym (4,90 m) pokrytym płytą pilśniową. Wnętrze części mieszkalnej dwutraktowe, dwu- i półosiowe, z szerokim przebudowanym kominem umieszczonym centralnie. Budynek zachowany w dobrym stanie (BK - Jerzy Szałygin, 1999).


    
AGAD, Księgi Grodzkie Gąbińskie i Gostynińskie z lat 1788-1791, s. 471;
SGKP, t. III, 1882, s. 853.


Start | Wprowadzenie | Ściągnij e-book | Konferencja 2001 | Podziękowania | Nota prawna | Kontakt
Artykuły: Polska | Małopolska | Mazowsze | Ziemia Łęczycka | Żuławy | Nizina Sartawicko-Nowska | Ziemia Kwidzyńska | Ziemia Walichnowska | Ziemia Sieradzka | Ziemia Wieluńska

Copyright 2005 © jerzyszalygin@wp.pl